Çeviri yapan kuruluşlar için müşteri memnuniyetini sağlamak, hizmet sektöründeki diğer firmalardan hiç de kolay değildir. Özellikle yabancı dil kullanımı söz konusu olduğundan, müşteri memnuniyeti güven unsuru ile birlikte daha öne çıkmaktadır. Bir de işin sürekliliği konusu var. Çünkü bu güven unsuru yaratıldıktan sonra müşterilere sürekliliği esas alan en uygun çözümler üretmek temel amaçtır. Bunun için de çeviri işlerinin taahhüt edilen süre içinde tamamlanması, müşterilerin beklentilerine cevap verecek kalitede olması ve olası en düşük fiyata yapılması gerekmektedir.

Şimdi bu temel yaklaşıma yeni bir kriter daha ekleniyor. O da TS EN 15038 Tercüme Hizmetleri Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak. Çeviri hizmetleri veren kuruluşlar için belirlenen bir kalite standardı olan bu belgeye sahip olmak, artık çeşitli ihalelerde de aranmaktadır. Aslında çeviri yapan kuruluşlar için, belirlenmiş standartlara göre hizmet vermenin yararları çok fazladır. Performansa odaklı olmak, verimli çalışmak, sürdürülebilir bir başarı yaratmak, hep bu satandartlar sayesinde olacaktır.

Tercüme Hizmetleri Yönetim Sistemi standardı, Türk Standartları Enstitüsü tarafından 2009 Nisan ayında tarihinde TS EN 15038:2009 numaralı Türk standardı olarak kabul edilmiş ve yayımlanmıştır.

Bu standardın amacı çeviri hizmeti evren kuruluşların, temel çeviri sürecindeki hizmet kalitesi koşullarını tanımlamaktır. Ama aynı zamanda sadece çeviri hizmeti veren kuruluşlar değil, çeviri hizmeti alan kişi ve kuruluşlar açısından da standartlar belirlenmiş olmaktadır.

Standardın kapsamı olarak, insan ve teknik kaynaklar, kalite ve proje yönetimi ve sözleşmeyle belirlenmiş hizmet yöntemleri kapsamında, çeviri hizmeti veren kuruluşların sahip olacağı gerekler belirlenmiştir. Ayrıca sözlü çeviri hizmetlerinin kapsam dışında tutulduğu belirtilmiştir.

Çeviri hizmetleri veren kuruluşlarda insan kaynağı en önemli unsurdur. Çeviri projelerinde çalışacak kişilerin yanında, düzeltmen ve denetici olacak kişilerin de sahip olması gereken beceri ve özellikler sayılmıştır.

Çevirmenlerde olması gereken mesleki yeterlilik koşulları şunlardır:

  • Çeviri yeterliliğine sahip olmalıdır. Bu beceri, metinleri gerekli düzeyde çevirebilme ve metnin anlaşılır olmasında çıkabilecek sorunları değerlendirme yeteneğidir.
  • Kaynak dili anlayabilmeli ve hedef dili ustaca kullanabilmelidir. Bu beceri, özellikle ihtisas konulu yazılarda konu hakkında geniş bir bilgiye sahip olmak yeteneğidir.
  • Araştırma, bilgiyi edinme ve işleme yeteneği olmalıdır. Bu beceri, araştırma gereçlerini kullanabilme, erişilebilir bilgi kaynaklarından yararlanmak için uygun stratejileri geliştirme yeteneğidir.
  • Kaynak dilin ve hedeflenen dilin kültürlerini, yöresel özelliklerini, değerlerini ve davranış biçimlerini tanıyor olmalıdır.
  • Çevirinin uzmanca hazırlanması için gerekli olan beceri ve yeteneklere sahip olmalıdır. Bu beceri teknik kaynakları kullanma becerisini de kapsar.

Çeviri yapan kişilerde, bu sayılan özellikler yanında şu koşullardan biri veya birkaçı da aranmaktadır:

  • Çeviri konusunda yüksek öğrenim yapmış olmalı
  • Başka bir alanda yüksek öğrenim yapmış ve bunun yanında en az iki yıl deneyim yapmış olmalı
  • Çeviri alanında en az beş yıl mesleki deneyimi olmalı

Gelelim düzeltmenlerin mesleki yeterliliklerine. Düzeltmenler de çeviri yapanlarda aranan özelliklere ve ilgili alanda çeviri deneyimine sahip olmak zorundadır.

Denetmenlerin ise mesleki yeterlilik açısından hedef dilde saha uzmanı olmaları aranmaktadır.

Çeviri yapan kuruluşların teknik kaynaklarına gelince. Çeviri projelerinin sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmesi gerekir. Bunun için belge ile verilerin sağlıklı ve güvenilir olarak işlenmesi, saklanması, gerektiğinde geri alınması, arşivlenmesi ve yok edilmesi için gerekli sistemler kurulmuş olmalıdır.

Çeviri yapan kuruluşların kalite yönetim sistemleri açısından da büyüklüğü ve kurumsal yapısı ile orantılı olarak bir kalite yönetim sistemine ve ihtiyaç duyulacak süreçlere sahip olması gerekir.

Nihayet çeviri yapan kuruluş açısından, alınan her iş bir proje niteliğindedir. Bu nedenle de proje, çeviri yapan kuruluşun yöntemlerine ve müşteri ile yapılan anlaşmanın koşullarına uygun şekilde sorumlu bir proje yöneticisitarafından yönetilmelidir.